piątek, 17 grudnia 2021
Bociany rezygnują z zimowej migracji
Ponad 2.200 bocianich gniazd znajdujących się na słupach energetycznych TAURON Dystrybucja świeci pustkami. Ich mieszkańcy są obecnie nawet ponad 6.500 km od Polski, gdzie w ciepłych krajach przeczekają tutejszą zimową aurę. Jednak nie wszystkim bocianom zima jest straszna i coraz więcej z nich rezygnuje z migracji. Warto się zatem zastanowić czy, kiedy i jak im pomóc?
Naturalny instynkt migrujących ptaków daje znać o sobie już przez cały sierpień. Następuje mobilizacja i wyraźne przygotowania do dalekiej, liczącej często tysiące kilometrów drogi. Bociany zbierają się w duże grupy liczące nawet ponad 100 osobników. Podczas takich sejmików wspólnie spędzają kilka dni na okolicznych łąkach żerując i ćwicząc loty, aby ostatecznie razem wyruszyć w daleką drogę. Najwyraźniej nie wszystkim bocianom zima jest straszna. Notuje się coraz więcej przypadków bocianów, które nie odleciały do ciepłych krajów i nie chodzi tu o ptaki, które są ranne czy chore.
Ptaki migrują przede wszystkim za pożywieniem, tzn. zmierzają tam, gdzie ze względu na warunki atmosferyczne będzie go pod dostatkiem. – Przypadki zaniechania migracji mogą mieć związek ze zmianą klimatu. W końcu zimy w Polsce są coraz łagodniejsze, śniegu jest jak na lekarstwo, a ujemne temperatury nie utrzymują się zbyt długo. Dieta bocianów jest bardzo urozmaicona, a poza tym należą one do tych ptaków, które chętnie sięgają po powszechnie dostępne antropogeniczne źródła pokarmu, czyli żywią się niestety na wysypiskach śmieci oraz odpadami z rolnictwa czy ubojni. Zatem nawet zimą znajdą pokarm. Poza tym ptakom chłód nie jest straszny, gdyż posiadają jedną z najlepszych w świecie zwierząt warstwę izolacyjną – tłumaczy dr Kazimierz Walasz, prezes Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego.
Bociany należą do dzikich zwierząt, które żyją w bliskim sąsiedztwie człowieka. Tym łatwiej dostrzec, gdy dzieje się coś niepokojącego lub nienaturalnego, jak to że bocian nie odleciał do ciepłych krajów na zimę. W wielu z nas taki widok wzbudza współczucie i nieodpartą chęć niesienia im pomocy, zwłaszcza gdy temperatura spada, wieje wiatr, pada deszcz lub sypie śnieg, a wokół robi się ciemno, szaro i ponuro. Mimo to, należy zachować zdrowy rozsądek i nie ulegać emocjom. Natura wyposażyła świat zwierząt w mechanizmy obronne, dlatego w sytuacjach tak niecodziennych, jak pozostanie bociana na zimę w naszym kraju, należy zachować dystans i nie ingerować na siłę w naturę. Na pewno w takiej sytuacji wsparcie się przyda, ale warto wiedzieć jak zrobić to umiejętnie, aby pomóc – nie szkodząc.
– Pracownicy TAURON Dystrybucja odpowiedzialni za utrzymanie infrastruktury spółki w terenie i pielęgnujący w jesienno-zimowym okresie bocianie gniazda, a także nasi klienci sygnalizują nam pojedyncze przypadki obecności bocianów. Zgłaszamy je współpracującym z nami ornitologom i organizacjom. Uznaliśmy, że skoro są takie przypadki trzeba reagować, zwłaszcza teraz, gdy aura staje się coraz bardziej zimowa, i przypomnieć, jak zachować się w takich sytuacjach. Tym bardziej, że tak naprawdę niewiele trzeba, bo zdrowe i syte zwierzęta, w tym także bociany, miały dużą szansę przetrwać zimę bez problemu. Zatem wsparcie poprzez podanie im właściwego, zdrowego pokarmu niejednokrotnie wystarczy. Stąd udostępniamy poradnik, który zawiera kilka najważniejszych wskazówek jak pomóc bocianom, ale tak naprawdę i innym zwierzętom, w tym wymagającym okresie. – mówi Ewa Groń, rzecznik prasowy TAURON Dystrybucja.
Czy, jak i kiedy pomagać bocianom zimą?
- wobec dzikich zwierząt zawsze zachowaj dystans i nie podejmuj pochopnych działań, które mogą zaważyć na całym ich życiu i doprowadzić nawet do niewoli – spędzenia reszty życia w ośrodkach rehabilitacji
- bocian biały podlega ochronie ścisłej i nie wolno go chwytać, płoszyć, niepokoić i zabijać, dlatego obserwuj ptaka z zachowaniem bezpiecznego dystansu
- próby złapania bociana w nieuzasadnionych przypadkach narażają go na niepotrzebny stres i straty energii oraz mogą spowodować, że odleci z miejsca, w którym na co dzień znajdował pokarm i będzie miał trudności ze zdobyciem go w innym miejscu
- nie zwlekaj z wezwaniem pomocy, gdy bocian jest ranny lub chory – o chorobie lub osłabieniu może świadczyć wyraźne osowienie, przesiadywanie długi czas w jednym miejscu i nieudane próby poderwania do lotu, oznaką urazu czy zranienia może być utykanie, obwisłe skrzydło czy widoczna krew
- bez stosownej zgody i uzasadnienia nikt, w tym nawet ośrodki rehabilitacji zwierząt, nie mogą bociana przetrzymywać, a jego pobyt w zamknięciu ograniczyć tylko do czasu powrotu do zdrowia i o ile to możliwe, przywrócenia go do środowiska naturalnego
- dokarmiaj tylko, gdy okolicę zalega śnieg, lód lub temperatura spada poniżej 0oC, najlepiej: słodkowodnymi rybami o długości 10-15 cm, jednodniowymi kurczętami, sercami drobiowymi lub pokojonymi wołowymi, tłuczonymi skrzydełkami drobiowymi lub gryzoniami
- pokarm pozostaw w okolicy przebywania bociana, w miejscach bezpiecznych, łatwych do obserwacji, możliwie eliminujących dostęp drapieżników
- po pomoc zwróć się do poniżej wymienionych instytucji i postępuj zgodnie z ich wskazówkami:
- wydziały ochrony środowiska w lokalnych urzędach,
- ośrodki leczenia i rehabilitacji zwierząt (ich listę znajdziesz na stronie www.tauron-dystrybucja.pl, Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego czy GDOŚ),
- Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska,
- towarzystwa ornitologiczne.
W nagłych przypadkach dzwoń pod numer alarmowy 112.
Bocian biały podlega ochronie ścisłej na mocy Ustawy o Ochronie Przyrody i Rozporządzenia Ministra Środowiska z 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2016 poz. 2183) oraz dodatkowo regulacji międzynarodowych – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa („Dyrektywa Ptasia”).
Poradnik został opracowany dla dobra i na rzecz ochrony bociana białego przez Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne oraz TAURON Dystrybucja.
